1.

Pastorem revehet Nereus arbiter

Summum Vgo maris a litore proprio

Quos stravit redeunti precor erigat

Fluctus ad iuga nunc cum repetit viam.

5

Indignetur item post Cibele sacra

Calcari profugo dorsa virentia,

Coelum nunc peragat quum rem hominum nec est

Istas de Latio fundimus Itali

Voces, sed potius litora Tibridis

10

Qua Cacum memorant vicit ut Hercules

Contra qui Rodanum potibus hauriunt

Vrse reccius et sinciput erigunt.

Clivos impetitant vocibus et Iovem

Nascantur Latio monstra ciclopea

15

Aut si quid pariendum tegit arida

Atrox, forte futurum populis vomat.

His pastor fugiat quo trepidans Tibrim

Cui clinent iuga montes repetentia

Imum, sitque iter et curribus effluum.

20

Nidos Alcyone pulliferos struat

Vndis quo exanimatum iaceat mare.

Nec fractus sonus ad litora fluctuum

Tollat limphigenis equora nubibus

Secure scopulos remigiumque amet

25

Nullis his deus aures negat emulis

Clamoso resides rectus in atrio

Tu nunc qui tacitus respicis omnia

Mundus disparibus dissidet auribus

Quas nunc quisque suo iuditio arrigit.

30

Clamores tua vox augeat alteros

Cuivis pondera iungat prece partium

Sacris non variis Iuppiter annuit

Sed mecum sapis ut sepius evenit

Tanti bella duelli fugis, alloquens

35

Frustra qui vacuis nos dat hiatibus

Ignari; melius Iuppiter eligit.

 

2.

Cautius plectro feriam fidesque

Tu meis quam nunc vereor precari

Faveris votis, digitos regendo,

Diva sororum.

5

Fiet accentus fidibus canorus

Contrahens mentes hominum fugaces,

Instar erecto fluvii ruentis

Vertice montis.

Noscitur quanto resonans honore,

10

Pieri natas numero novenas,

Viceris cantu volucres loquaces,

Saltibus addas.

Degener pectus precibus nunc audet

Contremens tantum reperire numen,

15

Spiritu dignum hemonii canentis

Celica, Celsum,

Tu tamen Cirre retinens caucumen,

Inspicis mentes hominum silentum,

Non minus fatu, tremulisque confers

20

Diva vigorem.

Cerne ne nostris precibus superbum,

In quibus sacram cupimus dearum

Forte presumas, superis et imis

Lector amice,

25

Iuppiter summus trahitur rogando,

Vivimus quantum sapimus vel ultra

Nitimur quantum licet ore pascus

Distet hianti.

Perge laudandus volites per aures,

30

Si minus notus facias petenti,

Non probe in rebus celeris voluntas

Posse negetur.

 

3.

Raro pectoribus datur

Humanus celebris numine spiritus

Qui res quas petimus pii

Venturas lacrimis denique noverit.

5

Quod finem dubium parit,

Distantem pariter luctibus et lire,

Pauca te religet prece.

Multorum periit mortibus anxius

Regnum Cesar et ardua

10

Perfossus cecidit sede dolentior

Tandem, quam celebris regens.

Celsam cum petimus scandere regiam

Quid fiat petis? Accipe,

Pheton ut ruat ipsis sine nolumus

15

Nobis Eridano seni,

Casurum breviter dedalidem mari,

Pennantum sequimur supra.

Importabilis est quem parit ardua

Spes luctus, Clipeo vigil

20

Pellit fulmineum, aut debilitat, ferit

In cautum iaculum leve.

Scimus iam reditum de latio senis

Summi, qui Rhodanum petit,

Spretis cesarei Tibridis haustibus

25

Quem votis latium piis

Traxit, nec refugum prosequitur patrem

Mestum cum gemitu, putans

Dannosum reditum non stabilem luit.

Mictas tu querulum gregem,

30

Componas animum, paveat et nichil

Vt miles capiat potens

Ictus, intrepidus capibus obies,

Mictas rem gerier deis,

Ipsum quod peragunt ledere sat nefas.

 

4.

Spiritus ipse loquor, situ paciens tacebis hospes,

Parabis aures corpus et silentes,

Ostia quando laris fessum retrahunt stupore rerum,

Que sepe plures obruunt habentes,

5

Hic locus eloquiis aptus satis est, Vbi libelli

Responsa premunt litibus querentum

Indubie, si tecum dissidero, supra triumphet

Sacramque palmam veritas reportet.

Sed video promptis nutat pedibus iuventus acer,

10

More salubris non paciens obaudit,

Et fugiens nostris sermonibus ora claudit atque

Silentiis pes tollitur benignis,

Heus dolor, in turbam vi detrahor, heu pater polorum

Regas iuventam, labitur ruina.

15

Corpora sunt animis carcer, malus atque divus hostis,

Non hospes, ergo punias nocentem.

 

5.

Quisquis percelebris cernitur oppido

Civis, qui laribus surgit in ethera,

Vertit iugera bobus

Multis, sindone pulverem

5

Procedens vario suscitat arduum,

Certet ne tragicas solicitet cadens

Artes culmine summo,

Cum diis prelia suscipit,

Quos non terrigenum cassa superbia,

10

Congestis potuit flectere montibus,

Non qui versus Aglauros

Livor, Iam in silicem gemit,

Pompeio placita aut imparitas, ruens

Cum illis qui veniens accipiunt iubar,

15

Non convitia pice,

Bati ruptaque federa,

Sed simplex animus moribus integer

Secum celicolas ducit ad ultimum

Iunctos, raro beato

20

Qui dant prospera termino.

 

6.

Responsum dabitis carmina singulis,

Qui rident studii pauperis otia,

Quod non plena clientum domus insonet,

Lucris cernar et aureus,

5

Mercator petitans litora mercibus,

Tunc nostrum digitis calculet otium.

Cum preruptus aque mons ruit in latiis

Votis litora prospicit.

Tunc miles, galea splendidus enea,

10

Cum iungunt acies classica ferreas,

Hic fossus cadit, hic pendulus ictibus

Giros sanguinis efficit.

Hic casu trepidans surgit in agmine,

Retractans iterum prelia vividus,

15

Sed mox cornipedum stratus ab impetu

Ceno aut pulvere conditur.

Regales aditus quisquis amaverit,

Mestos solicitus vitet et exitus,

Quos vel quisque timet, Vel patitur mora,

20

Mergunt sepius ardua,

Istis lucrificus quos labor excitat,

Cinguntantur populis iura rogantibus,

Narres carminibus cedere noverint

Quantum Marcia tibiis

25

Phebo, Aut viribus Alcheolus Herculi,

Quantum leno, viris intererit bonis,

Qui sat coniugii sacra pudentibus

Vallant moribus undique,

Alter limina conclavibus intimis

30

Mechis propatuit premia dantibus,

Numbis unanimem sternit adulteris,

Iunctam federe feminam.

Sic sic est animo nupta scientia,

Quam reddit cupidus fornice cipricam,

35

Aula liberior paupere palladem,

Format sanguine celicam.

Hec nostris laribus sit comes inclita,

Quamquam non meritus tanta poposcerim,

Claudat policibus denique palpebras,

40

Vixi, post moriar bene,

Qui gazis inhians, faucibus extuas,

Semper cum gemitu nubila prosequens

Vel que perrapidum tristia casuum,

Datur pectoribus vice.

45

Quem vestis nitidis palliat aurea

Gemmis, Imperium mortis abhorruit

Plus equo, lacrimis in tumulum ruit,

Pandet vulturibus iecur.

 

7.

Olim bis senos implebam temporis annos,

Cum gemitus terris dedit altus

Falcifer, et mundi rapidis cum mortibus urbes

Evacuat, deest victa sepulcris

5

Tellus sacra dei, foveas et fora ministrant,

Implentur plangoribus edes,

Tristia quisque suo tundebat pectora damno.

Qui gemit, hic gemitur, subitoque

Non et humata cadens compressit morte parentum

10

Corpora, deficiuntque minantes,

Obia diverso miscentur funera plantu,

Nec fuga per saltus valuit, quoniam

Mors mala letifera sequeretur terga sagipta,

Post varia cum strage quievit.

15

Indulgens paucis, alio quos leta duello

Sterneret, ingeminans mala luctu.

Ecce iterum lustris transactis marcia tribus

In miseras ruit ense phalanges,

Intermissa parum retractans prelia, sed non

20

Vt quondam tot mortibus hesit,

Defuerat falci differtum gentibus agmen,

Ipsa tamen totidem dabat ictus,

Vtque solet rupis, veniens de vertice silvas

Densas multa strage proclivat.

25

Hec eadem pauca populatis volvitur agris.

Corrige mores pauca iuventus,

Heu miserum quod mesta meas vox sauciat aures,

Atque gelato corda cruore

Astrinsit, callemque dedit spectare sepulcri.

30

Verba refert, que sola quod actum est,

Fama potest transferre locis, volitare per orbem,

Inficit invictus brevitate,

Illirice gentis medicis hinc corpora morbus

Letifer, improvisus inherens,

35

Exposita monstrans interne funera glande,

Hinc et idem paciens iacet egre

Eolius scopulus latiis disiunctus ab oris,

Vi maris efficiente ruinam,

Neve foret tristes condam paritura ciclopes

40

Italie insula iuncta beate,

Hincque canum rupes tutatur Scilla latratu

Proterrens avidamque Caribdim,

Ne putet experiis iterum se iungere campis,

Forte meis inspectus ocellis

45

Monstrifer has mortes portendit nocte cometes,

Prima tenens ortu quoque signi

Mugiferi, caudam superum quod falcat ad axem,

Solicitans papam novitate

Qui reditu instabili sacra nutabat in urbe

50

Devictus precibus fraternis.

 

8.

Cum gemitu locutus

Nunctias pulcre iuvenis verbera, que deorum

Numina contueri

Lacrimis non absque putas, visibus et coruscis,

5

Condere culleumque

In maritum triste nefas qui potuit docere.

Brachia quisve cernat

Lacteum tersa cute vincentia sanguinemque

Verberibus nigrata

10

Lacrimis non perfluus, et funebrisque malis

Aspiciat gementem

Hanc deam, vel persimilem celitibus deabus

Mente ferox cadat, post

Cerberum pascat rabide pastibus elatrantem.

 

9.

Hiems comatas decutit arbores,

Albant nives prime iuga montium,

Squalet decus terre virentis,

Verritur a senibusque pruua,

5

Quos flectit etas pondere temporum,

Que cuncta mordet, sepe recondolens

Multis rapinas reddit. Heu, heu,

Pretereins homini quis evum

Reddet deus? Quis cignea tempora?

10

Precor, nigratis pelle honoribus?

Multiplicem rugis cutemque

Vnguis ad effigiem retendet?

Nefas viris, quos sudor ad ardua

Vocat, queri de temporis ordine.

15

Terra recedentes sciunt nam

Astra petenda sibi Iovemque.

 

10.

Si nostrum minus est tempore tanto tibi cognitum

Pectus, vel nova credas capiam consilia suspicans

Abs te, tergora pergis Damoni tu dare, Pithia.

Si nostro tenuis stat Cereris victus in orreo,

5

Non est quod dominum pauperiem comptius increpes.

Vellem plura quidem que saperem, nunch mihi nunc tibi,

Et que preteriens finitima nox pariet die,

Cernas heus materiam gentibus hic mortifere sitam,

Vltra quum satis est tempora disquirere crastina.

10

Sat quam credideris te brevior sermo repleverit.

Tu cum quo valeas postera prenoscere federe

Fabor. Pyrithous sub stigiis ingemit ignibus,

Theseus superum se revehet fortiter ad locum,

Cacus clavigero retrogradus concidet Hercule:

15

Qui tandem numerum pos erit augere deorum, et hoc

Si plus queris avens noscere, non ipse quid es scies.

 

11.

Ictus ab deo aurea,

Gerente sulfur ignibus sagicta,

Vreris piger mee,

Lentescis aguror, ne sit Corinna

5

Sparsa plumbeo gelu.

Tenenda semper emula manuque,

Non iter celer secas,

Feram vides, canes ciet petulca,

Sis precor spei bone,

10

Secutor opprimas, casura pergit,

Vel volacioreque

Fuga sequacibus negata sistens,

Deteget paci volens

Tantum fugace crucior deesque,

15

Parcit et Venus dolis,

Flectentem cuncta reprimas volacem

Obice aurei glomi,

Fuge remissa, concidet per aurum

Preda sic parabitur,

20

Nitentis ipsa capta amore prede

Aliger iuvencula

Atlanta. Post stetit fuga, hoc perastu

Posteros necans procos.

Coevioribus sibi casuram

25

Quam tibi putas, nego,

Sciunt amate, qui silent, Virique

Garrulus canit puer.

Minoris ipse noscis esse te, si

Turba quum sequens ferox

30

Thorique fortem, vel minus sub ictus

Esto, nil time, sapis,

Putando, feminam frequens ruentem

Peius in latus, sapis

Lucro fuit multis, nec esse primos.

 

12.

Quereris Pilla vetus respiciendo

Speculo te, quod eburnum fugerit iam

Iam decus, et ruga per omnem faciem

Currat iniqua.

5

Fuerat morsibus emuncta iuvente,

Nivis infra retremens pulpula mentum,

Misere multiplici sirico amictu,

Saniem pendula sudans, stomachumque

Movet, atque et spoliis nunc senium ornas.

10

Iuvenis vita hominum non pede docto

Iniens, irruit orbamque senectam,

Gemit et corpore suspirat ab imo,

Repetens Pilla rebelles vice lumbos,

Quibus ipsa herculei vicerat Antheos

15

Superos, more reversata duelli

Venerem in tempore nullo reparandam

Sibi, scortum celebrat nave peremtum.

Bene tentoria quod picta marine

Veneris, seroque rugosa senecta,

20

Vehis aurataque Sulmonis in arva

Vbi, te florida, si fata nutrissent,

Pereas nunc gemitu namque triumpho

Aurea stares.

 

13.

Iam niveus nigris dominatur vertice villus

Impaciens comitis,

Nuntius adventans properantis busta senecte,

Hospiciumque parat,

5

Cana quidem expulsa texunt aulea iuventa

Floribus atque suis

Heu mare per placidum zephiris dum ludo benignis

Anteriora videns,

Tristia pestifero generantur nubila celo,

10

Et furor Eumenidum.

I, bone nauta vigil, ruituris deme procellis

Linthea, dum liceat,

Forsitan invasus subito terreberis ictu,

Carbasa sera leges,

15

Orcea velosum sorbent ceraunia, quonam

Pellimur omne genus,

Pretereunda quibus requies dum propulit austrum

Vela cadunt memores,

Quas enanda palus, letos transvectat in agros

20

Obruat atque rates.

Magna quies suspecta viris, Palinure sereni

Fisus in astra poli,

Lentescis sompno, Vigili temone neglecto,

Puppe mari rueras.

 

14.

Quadrate scrineole, picte vividis

Coloribus, donum viri,

Etate nondum, moribus supra viros,

Vgonis herois mei,

5

Absit querela divitis missi laris,

Nec aureas gazas tegis,

Erroribus vulgi nec hereas mali,

Bonorum adi sententias,

Siquid novenis inter has sororibus

10

Tot cartulas servas boni,

Id quantulumcumque assit auream indiam

Marique cum preponderas

Congesta habentem degravant sextertia.

Levant sorores sideri,

15

Reddunt revulsum morte nempe spiritum,

Orco illa reprimunt datum,

Nichil lyralis dicis esse testudinis,

Non obsto, condam forte erit.

 

15.

Regina partus creticique verticis

Egide clara sancto sculpto necis Medusee,

Hoc visceroso flexa sis precamine,

Marmifices clipeo tenso maligna iurgia

5

Celestem in heram murmurantes invide,

Ante quam ex labiis secentur acta in aerem,

Multum dearum monstrat in presentia,

Et decus et regimen, que si virili tegmine

Te fallat, aureis ligata nodulis

10

Leta comas veniens, tuendo celum deseres,

Celestium ni fata starent ferrea,

Pectus haberet amor, franctum aurea de cuspide

Toroque tanti cederet iam castitas,

Dedidicit bene qui nunc Iuppiter stupralia,

15

Nam rapta celo, flectibus me perderet.

Hei mihi discrutior vado timore, diligens

Hoc phedra vultu vulnerasset celibem

Ipolitum, miserum quid me ergo tu Minos nigras?

 

16.

Atque solent campis castris collidere castra

Duplex in armis Mars viget, sidera rumor adit,

Vtque fuit cum bella deum meruere gigantes,

Cum vulsus osse pelion, incubat ex pedibus,

5

Agmina ventorum totis tonuere magellis

In pallidos niger volat nimbus et auster aquis.

Tum gravide cecidere nives quas kaurus inundat,

Gemunt et oppostas rogant tecta manus domini

Depositura malis aliter sua dorsa ruinis,

10

Fastigium casum ciet, atque sonant proceres,

Namque caballus erat prope fractus pondere lumbos

Ceu carneus, Prius gemens quam ruat ex onere,

Alleviare vacat, terrent sed fata virorum,

Mortale suspicit basis missilis inferior,

15

Credita nostra domus, sibimet ceraunia fecit

Cum tres Apollo liquerat tergora post tenebras.

Quam bene sensieras domus hem stabularis equorum,

Ruendo avitis reddier posse cacuminibus,

Excarnesque boves verum est feriuntur oestris,

20

Conclave scrineum putas claudere midaticum?

And didici Amphione liram monstrante potentem

Pro sponte rupes rupibus ponere merce soni?

An mihi tignifere vellent se cespite silve

Aurita prebentes viro robora traicio?

25

Caliope aonias forsan tibi suggeret alnos?

Locuta dices, audio, omnia non pereant,

Aut hiemes patiere malas, vel dignus Vgonis

Locellus exurges mei, comptulum et hospicium.

Facta cave claudique dei mereare rapinam,

30

Neptunias post hanc minas, ut Cibelesque Iovis,

Illa prius motu expugnat, nive conterit iste,

In sex quaternis solibus funera bis pateris.

 

17.

Nulla dies taciturna mee. Mihi conteret evum,

Si me cacumini capit

Disiuncto cupiam. O tandem vix raucos adirem,

Radicibus Parnaseis

5

Intermissa diu vox hec frustrabitur ergo,

Non concutit manus lire

Quem cupiit nervum longa tepefacta quiete,

Testudo sedens musitat.

 

18.

Hoc genus, hoc mundi Arpias superare rapinis

      Ardet, cadaveris sciens plus vulture

Mutavit facies hominum natura pedesque,

      Rapacium sub nostra perpetum unguea,

5

Addidit ad raptum manibus quo vinceret huncos.

      Heu degener factis homo celi genus,

Nulla nisi nomen misero servatur origo,

      Quem moribus cesura phidias potens

Assimilem formet, vitiis reddendo figuras,

10

      Coloribusque hunc picis colleniat,

Castigator enim nature Ioctus amice

      Amphitrionides timorem sentiet,

Sed tu quisquis ades raptori parce parumper,

      Dum gaudet, impares sciet tirranides,

15

Turdiferum alterius nisum spectabis in ungues

      Rapaculis vigil preest rapacior,

Credat quisque sua, feriat quod crimina maius,

      Te pinguior risum vicissim concutet.

 

19.

Tam litoris linter premit confinia,

Pulsus biremibus meus lacertulis,

Quo Flacce pistrina venis altus rate,

Tu mercibus cum nauticis felix homo,

5

Quem compulit pharsalicus turbo sub hoc

Emptere rerum prodigo fragrantium,

Quem convocas plectro decus lire tuum,

Non quod satis rebus foret numbus datus,

Est hoc avari, sed revisa laudibus

10

Equantur emulis virorum laurea.

Quis non latrantes inguinas caribdis et

Mortes paratas audeat spe litoris

Tanti? Voragine timens ulixeam

Obverterit puppi ratem quis? Gratie

15

Sub comodo tante? Nec hoc pro me loquor,

Qui pondus et Tiphis simulque cursito

Ignarus unde borreas invaserit,

Vnde Auster, Africus procellose necis,

Quibus vel integris resistam carbasis.

20

Sed si superstites ferit non Antropos,

Quietiore sedeat mens in loco

Et Vrsine mei tuo non stegmate

Minoris et virtute, si fato mare

Repercutam canens novis edoctior

25

Cum tonsulis, tunc flacce sub laboreque

Virilior secundo, eam quo me meus

Vocabit Vgo, qui tuum clientulum

Laboribus captabit equoris premens

Pro nauticis latis ratem stipendio,

30

Chorea nunc tacte cheli morabitur,

Chorea clausis concinens puellulis.